သိပ္ပံဗဟုသုတ

သင်မသိလောက်သေးတဲ့ ဘယ်သန်ညာသန်မျိုးစုံများ

တလောကပဲ စာဖတ်သူတယောက်က ဘယ်ညာကိစ္စတွေရေးပေးဖို့လာပြောပါတယ်။ဘယ်သန်ညာသန်ကိစ္စက လူတိုင်းကြားဖူးနေကျဆိုတော့ သိပ်ထူးဆန်းတဲ့အရာမဟုတ်လို့ ဖတ်ကြပါ့မလားပေါ့။ ဒါပေမယ့် လူသိပ်မသိကြသေးတဲ့ကိစ္စတွေပါ ထည့်ရေးပေးမှာမို့လို့ ဆက်ဖတ်ကြည့်ရအောင်။ ဘယ်သန်ညာသန်ဖြစ်ရတဲ့ကိစ္စကို ဆေးပညာမှာ Lateralization (or) Laterality လို့ခေါ်ပါတယ်။ လူအများက ဘယ်သန်ညာသန်ဆိုရင် လက်ကိုပဲပြေးမြင်ကြပါတယ်။ တကယ်က လက်တခုတည်း ဘယ်သန်ညာသန်ရှိတာမဟုတ်ပါဘူး။ခြေထောက်မှာလဲ ဘယ်ခြေသန်တာ ညာခြေသန်တာ ရှိသလို မျက်လုံးမှာလဲ Dominant eye ဆိုတာရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး Language centre (ဘာသာစကားကို ဦးနှောက်ကတုံ့ပြန်တဲ့နေရာ) ကလဲ ဘယ်ညာမတူပါဘူး။ အများသိထားတဲ့အတိုင်း ညာလက်ကို ဘယ်ဖက်ဦးနှောက်အခြမ်းကထိန်းချုပ်ပြီး ဘယ်လက်ကိုတော့ ညာဖက်ဦးနှောက်အခြမ်းက ထိန်းချုပ်ပါတယ်။ ညာသန်သမားတွေမှာ ဘယ်ဖက်ဦးနှောက်က ညာလက်ကိုထိန်းချုပ်ပါတယ်။ဘယ်သန်တွေကတော့ ညာဦးနှောက်က ထိန်းပါတယ်။ စကားပြောတဲ့ language centre ကကျတော့ လူတိုင်းလိုလိုရဲ့ left brain မှာရှိပါတယ်။Continue reading “သင်မသိလောက်သေးတဲ့ ဘယ်သန်ညာသန်မျိုးစုံများ”

ဟော်မုန်းနဲ့ စိတ်ခံစားချက်၊ အပြုအမူ ဆက်နွယ်ပုံ

လူတွေရဲ့စိတ်ခံစားချက်တွေဟာ ဟော်မုန်းတွေနဲ့ ဆက်နွယ်မှုရှိကြောင်း ကြားဖူးကြမယ်ထင်ပါတယ်။ အခုပြောချင်တာက စိတ်ခံစားချက်တွေအတွက် အရေးပါတဲ့ဟော်မုန်းတွေ အကြောင်းပါ။ ဒါတွေကို မပြောခင်ဦးနှောက်က Information တွေကို ဘယ်လိုသယ်ဆောင်လဲဆိုတာ အရင်ပြောချင်ပါတယ်။ လျှပ်စီးကြောင်းတွေနဲ့ သယ်တာကိုတော့ သိကြမှာပါ။ အာရုံကြောတွေနေတစ်ဆင့် လျှပ်စီးကြောင်းတွေက စီးဆင်းကြပါတယ်။ သူတို့တစ်ခုနဲ့တစ်ခုကြားမှာ Synapse တွေနဲ့ ဆက်ထားပါတယ်။ မြင်အောင်ပြောရရင် ဟိုအရင်ခေတ်က မြင်းတစ်စီးနဲ့ အပြေးအလွှားသတင်းပို့ကြသလိုပါပဲ။ ဒါပေမယ့် တစ်နေရာအရောက်မှာ တံတားတစ်ခုက ပျက်စီးနေပါတယ်။ ဒီတော့ ဟိုဘက်ကမ်းကို ဒီ Message ရောက်အောင်ပို့ဖို့ စဉ်းစားရပြီပေါ့။ အဲ့ဒီအခါ မြားမှာ Message ကိုချိတ်ဆွဲလိုက်ပြီး တဖက်ကမ်းကို လှမ်းပစ်တယ်ဆိုပါစို့။ ဒါကို ဦးနှောက်နဲ့ပြန်ချိတ်ရရင် အာရုံကြောတွေဟာ လမ်းမတွေပါပဲ။ တံတားပျက်ကြီးက Synapse ပါ။ Message ကိုသယ်သွားပေးတဲ့ မြားကတော့ NeurotransmitterContinue reading “ဟော်မုန်းနဲ့ စိတ်ခံစားချက်၊ အပြုအမူ ဆက်နွယ်ပုံ”

အသွင်တူလို့အိမ်သူဖြစ်တာလား? အိမ်သူဖြစ်လို့အသွင်တူလာတာလား?

ဗမာစကားပုံတခုအရ အသွင်တူမှအိမ်သူဖြစ်တယ်လို့ဆိုထားပါတယ်။ကျနော်တို့ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကိုကြည့်လိုက်ရင် စုံတွဲတွေ၊ လင်မယားတွေက ရုပ်ချင်းဆင်တူနေတာကို သတိထားမိမှာပါ။ မျက်မှန်နဲ့ကောင်မလေးတွေကလဲ မှန်ကြောင်ကောင်လေးနဲ့၊ ပြောင်ကြီးတို့ကလဲ နောက်ထပ်နဖူးပြောင်တဲ့ကောင်မလေးတွေနဲ့၊ တူရာတူရာစုထားသလို ဆင်တူအတွဲလေးတွေမြင်တိုင်း ဘာလို့ အိမ်ထောင်ဖက်တွေ၊ စုံတွဲတွေက ရုပ်တူတူလာကြတာလဲလို့ ထင်စရာရှိပါတယ်။ ဒါကသင်ထင်ထားတာထက်ကို ပိုလေးနက်တဲ့သက်သေသက္ကရ ရှိပါတယ်။ လေ့လာချက်တခုအရဆိုရင် အိမ်ထောင်သည်အမျိုးသားနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတွေကို လေ့လာကြည့်တဲ့အခါ လက်ချောင်းခြေချောင်းအရှည်ကအစ နားသံသီးအရွယ်အစားထိ ဆင်တူဖြစ်နေတာကို သတိထားမိခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဆင်တူတာက ရုပ်တူတဲ့သူစိမ်းတွေထက်ကို လင်မယားတွေက ပိုဆင်တူပါသတဲ့။ ငြင်းစရာရှိတာက လင်မယားဖြစ်လို့ ဆင်တူလာတာမဟုတ်ဘူး။ လူတွေက ကိုယ်နဲ့ဆင်တူတဲ့သူကိုမှ ရွေးကြိုက်တတ်တာလို့ ပြောရင်လဲမမှားပြန်ပါဘူး။ ဒီအကြောင်းကို သုတေသနတခုလုပ်ထားတာရှိပါတယ်။ လုပ်အားပေးလူငယ်တွေကိုခေါ်ပြီး မျက်နှာပုံတွေပြကာ ဘယ်တယောက်ကိုသဘောကျလဲဆိုပြီးရွေးခိုင်းတာပါ။ တကယ်တမ်းတော့ဓာတ်ပုံအချို့က သူစိမ်းမျက်နှာနဲ့ ကိုယ့်မျက်နှာကို ရောပြီး Photoshop နဲ့ပြင်ထားတာတွေလဲပါပါတယ်။ အံ့သြဖို့ကောင်းတာက လူတွေက သဘောကျတယ်လို့ရွေးတဲ့ပုံတော်တော်များများက သူ့မျက်နှာအချိုးအစားနဲ့တူအောင်Continue reading “အသွင်တူလို့အိမ်သူဖြစ်တာလား? အိမ်သူဖြစ်လို့အသွင်တူလာတာလား?”

အပင်တွေမှာ လူတွေလိုအသိစိတ်ရှိနိုင်သလား?

သက်ရှိလောကလို့ ပြောလိုက်ရင် တိရစ္ဆာန်တွေသာမက အပင်တွေလဲပါဝင်နေပါတယ်။ စာဖတ်သူတို့မြင်နေရတဲ့ အပင်တွေအကုန်လုံးမှာ life ဆိုတဲ့အသက်ရှိတယ်ဆိုတာ လူတိုင်းလက်ခံထားကြပါတယ်။ အစေ့လေးတစေ့ကနေ အပင်ပေါက်လေးဖြစ်လာတယ်။ အပင်ပေါက်လေးကနေ ပင်စည်အကိုင်းအခက်တွေထွက်လာပြီး အရွက်တဖားဖားဖြစ်လာတယ်။ ပန်းပွင့်တဲ့အပင်တွေဆိုရင် ပန်းတွေပွင့်လာတယ်။ အသီးတွေသီးလာတယ်။ဒီဖြစ်စဥ်အကုန်လုံးက အပင်တွေမှာ process of growth ရှိတယ်ဆိုတာ ငြင်းလို့မရပါဘူး။ အပင်မှာ အသက်ရှိသလို ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုတာလဲရှိတယ်ဆိုရင် အသိစိတ်ဆိုတာရောရှိနိုင်လားဆိုပြီး မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်လာပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့ ရုက္ခဗေဒပညာရှင်တွေက ဒီအကြောင်းကို နှစ်တွေအကြာကြီးလေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ ၁၉၇၀ အစောပိုင်းတုန်းက The Secret Life of Plants ဆိုပြီးစာအုပ်တအုပ်ထွက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့စာအုပ်ထဲမှာရေးထားတာတွေကအပင်တွေကကြောက်လန့်တတ်တယ်…အထူးသဖြင့် သစ်ခုတ်သမားတို့၊ အပင်ကိုဖျက်ဆီးတတ်တဲ့သူတွေ အပင်နားကိုရောက်လာရင် အပင်တွေကကြောက်လန့်ကြောင်း လျှပ်စစ်လိုင်းတွေထုတ်တယ် စသဖြင့် ရေးထားပါတယ်။ အဲ့စာအုပ်ထွက်လာတဲ့အခါ ပညာရှင်အသိုင်းအဝိုင်းက မဖြစ်နိုင်တာတွေရေးထားတယ်ဆိုပြီး အပြစ်တင်ရှုံ့ချခဲ့ကြပါတယ်။ မဖြစ်စလောက်တွေ့ရှိချက်ကလေးကို လိုရာဆွဲတွေးပြီး ပုံကြီးချဲ့ရေးထားတယ်လို့Continue reading “အပင်တွေမှာ လူတွေလိုအသိစိတ်ရှိနိုင်သလား?”

Friendly AI ဆိုတာ လက်တွေ့မှာဖြစ်နိုင်လား?

AI အကြောင်းရေးလာတာ ၂ပုဒ်ရှိပါပြီ။ အဲ့ဒီ ၂ပုဒ်မှာ လူတွေအနေနဲ့ AI ကိုမယှဉ်နိုင်ကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။ AI တွေရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကဘာဖြစ်မလဲ၊ သူတို့ဘယ်လိုတွေးနေမလဲ၊ လူတွေအပေါ်ဆိုးဝါးတဲ့ကိစ္စတွေပဲ ဖြစ်စေမလား ဆိုတာတွေကို ရေးခဲ့ပါတယ်။ Artificial Intelligence (AI) နဲ့လူတွေ သဟဇာတဖြစ်နိုင်လား?https://ouo.io/8MkZSqR လူတွေဟာ AI တွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်မလား?https://ouo.io/hlSUvy အဲ့လိုအဖြစ်ဆိုးတွေကို ရှောင်ရှားနိုင်အောင် ပညာရှင်တွေက Friendly AI ကိုတီထွင်ကြမယ်ဆိုပြီး ပြောလာပါတယ်။ အခု ပြောမယ့်အကြောင်းတွေဟာ ပညာရှင်တစ်ယောက်ကို စာရေးဆရာတစ်ယောက်က သွားမေးထားတဲ့ အမေးအဖြေတွေပါ။ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းလို့ ရေးလိုက်ပါတယ်။ ပညာရှင်က “ကျွန်တော့ရဲ့ဖုန်းနံပါတ်ဂဏန်း ၁၀ လုံးရှိပေမယ့် ၉လုံးပဲ မှန်အောင် နှိပ်တဲ့အခါ ကျွန်တော့ဆီကို ဖုန်းဝင်လာမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်နဲ့ ၁ဝပုံ ၉ပုံ တူတဲ့လူဆီလည်းContinue reading “Friendly AI ဆိုတာ လက်တွေ့မှာဖြစ်နိုင်လား?”