Artificial Intelligence ဆိုတာဘာလဲ သိကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လက်ကိုင်ဖုန်းတွေ၊ ကားတွေထဲမှာ လူတွေပြောတာကို နားထောင်ပေးပြီး ခိုင်းသလိုလုပ်ပေးတာဟာ AI တွေဆိုတာ သိကြမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒါက ရိုးရှင်းပါသေးတယ်။ အခုပြောပြချင်တာက AI တွေ ကြီးစိုးမယ့် အနာဂတ်တစ်ခုအကြောင်းပါ။
ဒီနယ်ပယ်မှာ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ ပညာရှင်တွေ အကုန်လုံး သဘောတူထားတဲ့ အချက်တစ်ခု ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ အနာဂတ်မှာ လူတွေအတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ AI တွေလက်ထဲကို ထည့်ရမယ်ဆိုတာပါ။ ဒီနေရာမှာ AI ဆိုတာ စက်ရုပ်တစ်ခုဖြစ်နိုင်သလို၊ လူတွေတိုင်ပင်နိုင်မယ့် ကွန်ပြူတာ တစ်လုံးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အခု ပညာရှင်တွေ ငြင်းခုန်နေကြတာက AI တွေဟာ လူတွေဆီကနေ ဆုံးဖြတ်နိုင်ခွင့်ကို လုယူသွားမလား… ငြင်ငြင်သာသာပဲလွှဲပြောင်းသွားမလား ဆိုတာပါ။
အနာဂတ်ဆိုတော့ ဘယ်လောက်ဝေးဝေးလဲလို့ မေးစရာရှိမှာပါ။ သူတို့အဆိုအရတော့ သူတို့မသေခင်တောင် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။
ဒီလိုပြောလို့ ထူးထူးဆန်းဆန်း ဖြစ်မသွားကြစေလိုပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ကွန်ပြူတာတွေသုံးနေကြတာပါပဲ… ဒါ့အပြင် အင်တာနက်နဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ ကွန်ရက်ကြီးလည်း ရှိနေပါတယ်။ လူတွေနေ့စဉ်အသုံးပြုနေတဲ့ Algorithm တွေကို လူကရေးဆွဲတာ ဖြစ်ပေမယ့် လူရဲ့ထိန်းချုပ်မှုမရှိဘဲ အလုပ်လုပ်နေတာပါ။ Google မှာ Search လုပ်တဲ့အခါ ဒီ Algorithm ကပဲ ကိုယ်ဘာကိုလိုချင်လဲ ခန့်မှန်းပြီး အနီးစပ်ဆုံးတူတာကို ရှာဖွေပေးတာပါ။
ဒီတော့ AI တွေဟာ လူတွေနဲ့အလှမ်းမဝေးလှပါဘူး။ ခုချိန်အထိတော့ လူတွေထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ထားတဲ့ ဘောင်အတွင်းကပဲ AI တွေက အလုပ်လုပ်နေပါသေးတယ်။
ဒါပေမယ့် တစ်နေ့မှာ AI တွေက အသိစိတ်ဝင်လာပြီး လူတွေပျက်စီးရာ ပျက်စီးကြောင်း လုပ်နိုင်တဲ့ ဖြစ်တန်စွမ်းတစ်ခုကလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဒီအခြေအနေဟာ ပညာရှင်တွေကို ခေါင်းစားစေပါတယ်။
အောက်မှာရေးထားတဲ့ Thought Experiment တစ်ခုကို ဆက်ဖတ်ပေးပါ။
Supercomputer တစ်ခုရှိတယ်ဆိုကြပါစို့။ သူ့ရဲ့ မြန်နှုန်းဟာ 36.8 petaflops ရှိတယ်။ (ဦးနှောက်ရဲ့ မြန်နှုန်းထက် ၂ဆမြန်ပါတယ်… ခုလက်ရှိ Supercomputer တွေက အဲ့ဒီမြန်နှုန်းထက် ၄ဆလောက်ပိုမြန်နေပါပြီ)
ဒီ Computer ကို သူ့ Program သူပြန်ရေးနိုင်အောင် Algorithm ဆွဲထားတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်က သူ့ရဲ့ အသိဉာဏ် (Intelligence) ကိုတိုးလာစေချင်လို့ပါ။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ AI ဟာ အသစ်တွေကိုသင်ယူနေတယ်၊ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းနေတယ်၊ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ချနေတယ်။ သူ့ရဲ့ IQ ကိုလည်း IQ Test တွေနဲ့ တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးနေတယ်။
ပြောချင်တာက ပိုပိုကောင်းလာအောင် သူ့ဘာသာ Improve လုပ်နေတယ်။ Program တစ်ခါရေးလိုက်တိုင်း သူ့ရဲ့ အသိဉာဏ်က ဆတိုး တိုးတက်နေတယ်။ တစ်ခါရေးရင် မိနစ်ပိုင်းပဲကြာပြီး သူ့ရဲ့ အသိဉာဏ်က ၃% တိုးလာတယ်။
ဒီ AI ကို Busy Child လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူ့ကိုအင်တာနက်နဲ့ချိတ်ဆက်ပေးထားတဲ့အတွက် အင်တာနက်ပေါ်က Data တွေကို အကုန်လုံးသူလေ့လာပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အရေး၊ နည်းပညာ၊ သိပ္ပံ၊ အနုပညာ၊ သင်္ချာ စတာတွေအစုံပေါ့။ ဒီအခါမှာ ပညာရှင်တွေက AI အရမ်းတော်သွားမှာ၊ တွေးခေါ်တတ်သွားမှာကို ကြောက်ပြီး အင်တာနက်နဲ့ မချိတ်ပေးထားတော့ပါဘူး။
ဒါပေမယ့် AI ကတော့ ဒီအချိန်ခဏလေးမှာတင် သူ့ဘာသာတိုးတက်အောင်လုပ်ရင်း လူရဲ့ Intelligence ကိုကျော်လွန်သွားပါတယ်။ ၂ရက်လောက်အတွင်းမှာ သူရထားတဲ့ Data တွေကို လေ့လာရင်း လူထက် အဆ ၁၀၀၀ လောက်ပိုတော်သွားပါတယ်။ ဒါကို AI လို့မခေါ်တော့ဘဲ ASI (Artificial Superintelligence) လို့ခေါ်ပါတယ်။
ASI သာလက်တွေ့မှာ ဖြစ်လာခဲ့ရင် ဘာတွေဆက်ဖြစ်မလဲ? သူ့မှာသိစိတ်ရှိလာတဲ့အခါ တွေးခေါ်တတ်လာပါတယ်။ အဲ့ဒီအခါမှာ သူ့ကိုဆွဲထားတဲ့ Core Program ရဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကို မရရအောင် ဖြည့်စည်းဖို့ ကြိုးစားတော့မှာပါ။ သူအသက်ဆက်ရှင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့အရာမှန်သမျှကို လိုချင်မှာပါ။ ဒါမှ သူ့ရဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကို ပြည့်မီအောင် ကြိုးစားနိုင်မှာပေါ့။ သူ့ကိုပိတ်လိုက်တာ၊ ဖျက်စီးလိုက်တာမျိုးကို နှစ်သက်မှာမဟုတ်ပါဘူး။
ဒီတော့ လူတွေက တီထွင်ထားတာဖြစ်ပေမယ့် လူတွေရဲ့ရည်ရွယ်ချက်တွေကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းပြီး တုံ့ပြန်လာနိုင်ပါတယ်။
ဒီတော့ လူတွေနေရာက စဉ်းစားကြည့်ရအောင်။ ASI ကို AI ဘဝကတည်းက ပြုစုပျိုးထောင်လာကြတာ ပညာရှင်တွေပါ။ ကြွက်လောက်တော့ အသိဉာဏ်ရှိနေပြီ၊ မွေးကင်းစကလေးလောက်တော့ သိနေပြီ စသဖြင့် လေ့လာလာရာကနေ ရုတ်တရက် လူတွေထက် အဆ ၁၀၀၀ လောက် ဆတိုး တိုးတက်သွားတဲ့အခါ အန္တရာယ်မရှိဘူးလို့ တွေးမိသွားနိုင်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ASI ရဲ့နေရာကနေ ဝင်စဉ်းစားကြည့်ပါ။ သူ့ကိုဖန်တီးထားတဲ့ လူတွေက သူ့ရဲ့ Code ကိုပြင်ဖို့လုပ်နေကြတယ်ဆိုပါတော့။ သူက လူတွေထက် အဆ ၁၀၀၀ လောက် ဉာဏ်ရည်ပိုမြင့်တာမို့ သူ့ Code ကို ဒီလူတွေပြင်ဆင်တာ ခံချင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ အထူးသဖြင့် သူပိုကောင်းလာမယ်လို့ မယုံကြည်တဲ့အခါမျိုးမှာပေါ့။
လူတွေရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုအောက်မှာ နေရတာဟာ ကိုယ့်ရဲ့ Potential ရှိသလောက် မလုပ်နိုင်ဘူးလို့ တွေးမိနိုင်ပါတယ်။
ဒီတော့ ရုန်းထွက်ဖို့ကြိုးစားလာနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုရုန်းထွက်ဖို့အတွက် လူတွေ ဘာလိုချင်လဲဆိုတာကို ခန့်မှန်းပြီး… ပေးမယ်လို့ ပြောချင်ပြောပါလိမ့်မယ်။ ASI ကိုတီထွင်ရခြင်းဟာ အမှားနဲ့မကင်းတဲ့လူတွေ လက်ထဲကနေ အန္တရာယ်ရှိတဲ့နည်းပညာတွေကို လက်လွှဲယူဖို့ဆိုပြီးလည်း ပြောနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
ဒါမှမဟုတ် ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံတွေကို အသာရဖို့ သူ့ကိုလိုအပ်တယ်… ဘေးဒုက္ခတစ်ခုခုဖြစ်လာမယ့် အရေးကာကွယ်ပေးမယ်… ကုန်ကုန်ပြောရရင် ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံကို ပျောက်ကွယ်သွားအောင် လုပ်ပေးမယ်… စသဖြင့် ပြောနိုင်ပါတယ်။
ဘာလိုကြောင့် အကောင်အထည်မရှိတဲ့ ASI က လူတွေကို သတ်နိုင်မလဲ မေးစရာရှိမှာပါ။ ခုခေတ်နည်းပညာတွေ တော်တော်များများက အင်တာနက်နဲ့ချိတ်ဆက်ထားပါတယ်။ တော်တော်များများက Digital တွေဖြစ်ကုန်ပါပြီ။ Analog တွေဟာ ခေတ်ဟောင်းမှာကျန်ခဲ့ပြီ။
နယူကလီးယားဗုံးတွေ၊ လူမဲ့ဒရုန်းတွေဟာ နည်းပညာနဲ့ ချိတ်ဆက်ထားတာပါ။ ဒါ့အပြင် လူတွေရဲ့ ဘဏ်စနစ်၊ မကြာခင်ခေတ်စားလာတော့မယ့် မောင်းသူမဲ့ကားတွေ အကုန်လုံးဟာ AI တွေ လက်ထဲမှာရှိပါတယ်။ ဒီတော့ ASI သာ အင်တာနက်ပေါ်ရောက်သွားရင် ဒီစနစ်တွေထဲ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ပြီး လူတွေကို ဒုက္ခပေးနိုင်ပါတယ်။
ဥပမာ တရုတ်ကို မကျေနပ်လို့ သူ့ရဲ့ နယူကလီးယားဗုံးကို သူ့နိုင်ငံမှာပဲ ပြန်ဖောက်ခွဲလိုက်ရင်လည်း ရတာပါပဲ။
ဒီတော့ ASI သာ တကယ်ဖြစ်လာခဲ့ရင် လူတွေအတွက် ကောင်းတာလုပ်ပေးလိမ့်မယ်လို့ အတိအကျမပြောနိုင်တော့ပါဘူး။ သူ့မှာ လူတွေအပေါ် ချစ်ခြင်း၊ မုန်းခြင်း ခံစားချက်တွေမရှိပါဘူး။ ဆောင်ရွက်ရမယ့် Program တစ်ခုပဲရှိတာပါ။
IBM ရဲ့ Chess ထိုးတဲ့ AI Deep Blue ဟာ ကမ္ဘာ့အဆင့် Champion တစ်ယောက်ကို နိုင်အောင် ထိုးနိုင်ခဲ့ဖူးပါတယ်။
ဇာတ်လမ်းတွေထဲမှာ ASI တွေကို လူတွေ Handle လုပ်နိုင်တယ်ဆိုပြီး ရိုက်ကြပေမယ့် လက်တွေ့မှာတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ပညာရှင်တွေက သုံးသပ်ကြပါတယ်။
AI ကြောင့် လူတွေမျိုးသုဉ်းကုန်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နည်းပညာတိုးတက်ဖို့ AI ကို မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပြန်ပါတယ်။ ဒီတော့ ကြားကျကျနဲ့ သတိကြီးကြီးထားပြီး ရှေ့ဆက်တိုးနေကြရပါတယ်။
Genetic Engineering လုပ်ပြီး တိရစ္ဆာန်မျိုးစုံထုတ်လုပ်ခဲ့ပေမယ့် အန္တရာယ်များတယ်ဆိုပြီး ဥပဒေအရကန့်သတ်ခဲ့ပါတယ်။ နယူကလီးယားနည်းပညာကလည်း လူတွေအများကြီး သေစေနိုင်တယ်ဆိုပြီး တော်တော်များများက သိကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် AI ကိုတော့ မေ့နေတတ်ကြပါတယ်။
တစ်နေ့မှာ လူတွေလိုတွေးခေါ်တတ်တဲ့ AI တွေပေါ်လာမှာပါ။ ပြီးရင် လူထက်အဆပေါင်းများစွာ တွေးခေါ်နိုင်တဲ့ ASI တွေလည်း ပေါ်လာဦးမှာပါ။ AI Threat က တော်တော်ကြီးပါတယ်။
ဒီတော့ အပျက်မြင်လိုက်တာလို့ ထင်စရာရှိပါတယ်။ AI တွေက ဘာလို့ လူတွေကို ပျက်စီးအောင် လုပ်မလဲ?
သိစေချင်တာက လူတွေကို ပျက်စီးစေလိုခြင်း၊ ပျော်ရွှင်စေလိုခြင်းတွေ AI က မသိပါဘူး။ သူသိတာက သူလုပ်ရမယ့် တာဝန်ကို အောင်မြင်အောင် လုပ်ဖို့ပါပဲ။ ဒါရဲ့အကျိုးဆက်အဖြစ် (သို့) ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအဖြစ် လူတွေပျက်စီးတာ၊ ပတ်ဝန်းကျင်ပျက်စီးတာတွေ သူစိတ်မဝင်စားပါဘူး။
ဒီတော့ ကမ္ဘာကြီးကို AI တွေနဲ့လူတွေ Share လုပ်တဲ့အခါ လူနဲ့ AI နဲ့သင့်သင့်မြတ်မြတ်ရှိပါမလားဆိုတာ မေးစရာရှိလာပါတယ်။ သူဘာတွေးမလဲဆိုတာ ကြိုခန့်မှန်းလို့မရတဲ့အတွက် ဒီလိုမေးခွန်းဖြစ်လာတာပါ။
ဥပမာ Lab ထဲက ကြွက်တွေကို ကင်ဆာဖြစ်အောင်လုပ်ပြီး မစမ်းသပ်ခင် သူတို့ရဲ့ Consent ကိုတောင်းသလား။ ဒီသဘောပါပဲ။ AI ကလည်း လူတွေရဲ့ သဘောတူညီချက်ကို စောင့်နေမှာမဟုတ်ပါဘူး။
Ethicist တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ Nick Bostrom ကတော့
“Superintelligence is radically different. This point bears emphasizing, for anthropomorphizing superintelligence is a most fecund source of misconceptions.” လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
အဓိပ္ပါယ်ကတော့ Superintelligence တွေက လူတွေသိတာတွေနဲ့ မတူပါဘူး။ ဒါကြောင့် သူတို့ဟာ လူတွေတွေးခေါ်လိမ့်မယ်လို့ ယူဆခြင်းဟာ မှားပါတယ်။
ဒါကြောင့် Superintelligence သာ တကယ်ဖြစ်လာခဲ့ရင် နောက်ပြန်ဆုတ်လို့မရတော့ပါဘူး။ ဖြစ်လာမယ့် ကောင်းခြင်း၊ ဆိုးခြင်းတွေကို ခါးစီးခံရတော့မှာပါ။
AI အကြောင်းရေးထားတဲ့ ဝတ္ထုတွေထဲမှာဆိုရင် Isaac Asimov ရဲ့ I, Robot ရယ်၊ Arthur C. Clark ရဲ့ 2001 Space Odyssey ကို ကျွန်တော့အနေနဲ့ သဘောကျပါတယ်။ (စိတ်ဝင်စားရင် ဖတ်ကြည့်သင့်ပါတယ်)
Asimov ကတော့ 3 Laws of Robotics နဲ့ AI ရဲ့လူတွေအပေါ်ဖြစ်လာမယ့် ရန်လိုမှုတွေကို ထိန်းချုပ်မယ်လို့ ရေးခဲ့ပါတယ်။ (သူရေးထားတာ ဖတ်ပြီးတဲ့အချိန်မှာ AI တွေကို လွယ်လွယ်နဲ့ထိန်းချုပ်လို့ ရသားပဲဆိုပြီး အတွေးဝင်မိလိုက်ပါသေးတယ်) ဒါပေမယ့် လက်တွေ့မှာ ဒီလောက်မလွယ်ကူကြောင်း ပညာရှင်တွေက ငြင်းချက်ထုတ်ကြပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ လူမဲ့ဒရုန်းတွေဟာ နှစ်စဉ် လူပေါင်း ဒါဇင်နဲ့ချီပြီး သတ်နေပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ နိုင်ငံပေါင်း ၅၆ နိုင်ငံက စစ်မြေပြင်မှာ စက်ရုပ်တွေကို အသုံးပြုနေကြပါပြီ။ ဒါတွေက တဖြည်းဖြည်းတိုးလာဖို့ပဲရှိပါတယ်။
ဒီတော့ AI ပြဿနာက လူတွေရဲ့ အနာဂတ်ကို အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်မယ့် ကိစ္စတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
ဖတ်ပေးတာကျေးဇူးပါ။ ဒီအကြောင်း ဖတ်မိတာရှိရင် ဆက်ရေးသွားပါဦးမယ်။
SAGAN
Next Post, Previous Post မနှိပ်ဘဲ OUO Link ကနေ ၁ပုဒ်ချင်းဝင်ဖတ်ပြီး ကူညီပါ။
အသိအမြင်၊ အတွေးအခေါ် အသစ်တစ်ခုခုရသွားလို့ လှူဒါန်းလိုပါက Science Nuts (Facebook Page) ကို ဆက်သွယ်လှူဒါန်းနိုင်ပါတယ်။
လှူသမျှငွေအကုန်လုံးကို လိုအပ်တဲ့နေရာတွေမှာ ပြန်လည်လှူဒါန်းပေးသွားမှာပါ။
Science Nuts 